Sadržaj 2 : Dodavanje podrške za JAWS BrailleIn (Brajev kratkopis):

2,1. Dodavanje JAWS podrške Focus Display-u, Brajevom redu.
2.1.1. Konfigurisanje USB priključka.
2.1.2. Konfiguracija Bluetooth veze
2,2. BrailleIn (Brajev kratkopis):
2,3. Režim učenja Brajevog pisma.

2,1. Dodavanje JAWS podrške Focus Display-u, Brajevom redu.

Ako koristite Focus Blue sa JAWS 10 ili starijim izdanjima, neophodno je da prvo instalirate drajvere koji se nalaze na CD-u koji dolazi sa displejom (Brajevim redom) pre povezivanja sa računarom.

Napomena: Prilikom izvršavanja sledećih koraka vodite računa da Focus Display (Brajev red) nije priključen na računar. Ako je priključen tokom procesa doći će do nepravilne instalacije i nepravilnog rada displeja (Brajevog reda).

1. Ubacite CD koji ste dobili uz Focus Blue. Kada se Freedom Scientific-ov okvir za dijalog Podešavanja (Setup) otvori, odaberite Install Windows driver (instaliraj Windows upravljački program (drajver)). Čućete niz klikova dok se upravljački program (drajver) instalira.
2. Kada se proces instalacije završi, izaberite OK dugme da ponovo pokrenete (Restart-ujete) vaš računar.

JAWS 11 i noviji automatski instalirahu fajlove neophodne za rad sa Focus Blue tokom instaliranja JAWS-a. budite sigurni da je JAWS 11 ili noviji instaliran i pokrenut pre nego što pokušate da uspostavite USB ili Bluetooth vezu sa Focus 80 Blue.

Napomena: Čak i ako odaberete da koristite Focus sa nekim drugim čitačem ekrana, morate da instalirate drajver sa CD-a koji dobijate sa Focus-om. Međutim, prilikom instaliranja pogledajte uputstva koja dolaze sa softverom o konfigurisanju i korišćenju Focus-a sa određenom aplikacijom pošto određene komande mogu biti različite.

Nazad na: Sadržaj 2 : Dodavanje podrške za JAWS BrailleIn (Brajev kratkopis):

2.1.1. Konfigurisanje USB priključka.

Da konfigurišete Focus Blue Brajev red - displej da radi sa JAWS preko USB, uradite sledeće:

1. Uspostavite USB vezu između Focus-a i računara korišćenjem priloženog USB kabla.
2. Windows će automatski prepoznati Brajev red - displej i instalirati odgovarajuće drajvere.

Napomena: Windows XP će prikazati Found New Hardware (Našao sam novi uređaj - hardver), i tražiti od vas da pronađete upravljački program (drajver). Izaberite opciju da automatski instalirate software a zatim izaberite Finish (Završi) da završite instaliranje.

1. Kada Windows potrvdi da je hardver uspešno instaliran, zatvorite i ponovo pokrenite (restart) JAWS. JAWS će automatski detektovati i početi da koristi Focus 80 Blue Brajev red - displej.

Nazad na: Sadržaj 2 : Dodavanje podrške za JAWS BrailleIn (Brajev kratkopis):

2.1.2. Konfiguracija Bluetooth veze

Ako želite da koristite Focus Blue sa JAWS-om preko Bluetooth veze, morate prvo konfigurisati Bluetooth partnersku vezu između Focus-a i računara.

Da bi ste podesili Bluetooth partnerstvo između Focus Display (Brajev red) i računar na Windows 7 ili Windows Vista, uradite sledeće:

1. Budite sigurni da je na računaru na kome je pokrenut JAWS uključen Bluetooth. Ako koristite eksterni (spoljašnji) USB Bluetooth adapter, ubacite ga u računar i proverite da li je uređaj pravilno detektovan.
2. Uključite Focus. Prikazuju se informacije o verziji firmware-a i statusu baterijskog napajanja.
3. Na računaru, idite u Control panel i otkucajte "bluetooth" u polje za uređivanje pretraživanje (Search).
4. Pritisnite TAB da odete do "Add Bluetooth Device" i pritisnite ENTER. Računar počinje da traži Bluetooth uređaj. Ovaj proces može potrajati nekoliko sekundi. Kada se proces pretraživanja završi, naćićete se u listi Bluetooth uređaja.
5. Koristite tasterske STRELICE da izaberete vaš Focus Display (Brajev red) u listi, na primer, Focus 80 BT i odaberite sledeće - Next. Ako Focus Display (Brajev red) nije pronađen, proverite da li je uključen, a zatim izaberite dugme ponovi (Retry).
6. Izaberite dugme kod za uparivanje (Pairing Code), otkucajte 0000 u polje za uređivanje (Edit Fields) i odaberite sledeće.
7. Nakon nekoliko sekundi, dobićete poruku da je Bluetooth uređaj uspešno povezan. Odaberite dugme zatvori.

Ako koristite JAWS 12 ili stariji, potrebno je da pronađete broj odlazećeg porta koji je dodeljen Focus-u jer će ovaj port JAWS koristiti za komunikaciju sa Brajevim redom. Da bi ste pregledali informacije o COM portu, izaberite promena Bluetooth podešavanja (Settings) da bi ste otvorili Bluetooth Setting okvir za dijalog, i idite na stranu COM Ports. JAWS 13 i noviji automatski detektuju odgovarajući COM port.

Da bi ste podesili Bluetooth partnerstvo između Focus Display (Brajev red) i računar na Windows XP, uradite sledeće:

1. Budite sigurni da je na računaru na kome je pokrenut JAWS uključen Bluetooth. Ako koristite eksterni (spoljašnji) USB Bluetooth adapter, ubacite ga u računar i proverite da li je uređaj pravilno detektovan.
2. Uključite Focus. Prikazuju se informacije o verziji firmware-a i statusu baterijskog napajanja.
3. Na računaru, idite na Control Panel (kontrolnu tablu) i izaberite Bluetooth Devices (Bluetooth uređaji).
4. Kada se okvir za dijalog Bluetooth Devices (Bluetooth uređaji) otvori, pritisnite TAB da se pomerite na Add (Dodaj) dugme i pritisnite ENTER.
5. Koristite RAZMAKNICA da potvrdite polje za potvrdu (check box) My device is set up and ready to be found (Moj uređaj je podešen i spreman za nalaženje), a zatim odaberite Next (Sledeće) da otpočnete pretragu Bluetooth uređaja. Ovaj proces može potrajati nekoliko sekundi. Kada se proces pretraživanja završi, naćićete se u listi Bluetooth uređaja.
6. Koristite tasterske STRELICE da izaberete vaš Focus Display (Brajev red) u listi, na primer, Focus 80 BT i odaberite sledeće - Next. Ako Focus Display (Brajev red) nije pronađen, proverite da li je uključen, a zatim izaberite dugme Search Again (Traži ponovo).
7. Izaberite radio dugme (Radio Button) Use the passkey found in the documentation (Koristi lozinku koja se nalazi u uputstvu), pritisnite TAB da se pomerite na polje za uređivanje (Edit Field) Passkey (Lozinka), ukucajte 0000, i odaberite Next (Sledeće).
8. Nakon nekoliko sekundi, dobićete poruku da je Bluetooth uređaj uspešno povezan i pojaviće se informacije o odlaznim i primljenim podacima na COM portu. Ako koristite JAWS 12 ili stariji, potrebno je da pronađete broj odlazećeg porta koji je dodeljen Focus-u jer će ovaj port JAWS koristiti za komunikaciju sa Brajevim redom.
9. Izaberite Finish (Završi) da zatvorite čarobnjaka, a zatim OK da zatvorite okvir za dijalog Bluetooth Devices (Bluetooth uređaji) i sačuvate podešavanja.

Napomena: Podešavanja neće biti sačuvana ako ne zatvorite čarobnjak i okvir za dijalog Bluetooth Devices (Bluetooth uređaji) kako je opisano u koraku 9.

Sada morate da konfigurišete JAWS da koristi Bluetooth vezu. Napominjemo da nije neophodno da se prvo uspostavi USB veza pre korišćenja Bluetooth-a. If you have not yet set up a USB connection with the Focus display, do the following:

1. Pritisnite INSERT+J da otvorite JAWS-ov prozor (JAWS window).
2. Press ALT+O to open the Options menu and select Braille to open the Braille Basic Settings dialog box.
3. Pritisnite TAB da odete do "Add Bluetooth Device" i pritisnite ENTER.
4. In the list of braille displays, choose Focus and press the SPACEBAR to select it, then choose Next.
5. If you are using JAWS 13 or later, in the Select the output port edit combo box, choose Bluetooth. Otherwise, select the port that corresponds to the outgoing COM port number that was displayed after you finished pairing the Focus.
6. Choose next and make sure that the Focus is selected as the primary display.
7. Select Finish and you are instructed to restart JAWS in order for these changes to take affect. Select OK to close this message and once more to close the Braille Basic Settings dialog box.
8. Quit and restart JAWS and your Focus Blue is now communicating with JAWS over Bluetooth. If you are using JAWS 13 or later, JAWS automatically detects the correct Bluetooth serial port.

If you are currently using the Focus display over USB and you want to switch the connection to use Bluetooth, do the following:

1. Pritisnite INSERT+J da otvorite JAWS-ov prozor (JAWS window).
2. Press ALT+O to open the Options menu and select Braille to open the Braille Basic Settings dialog box.
3. In the Default Braille Display combo box, make sure Focus is selected then choose Modify Settings.
4. If you are using JAWS 13 or later, in the Select the output port edit combo box, choose Bluetooth. Otherwise, select the port that corresponds to the outgoing COM port number that was displayed after you finished pairing the Focus.
5. Select OK and you are instructed to restart JAWS in order for these changes to take affect. Select OK to close this message and once more to close the Braille Basic Settings dialog box.
6. Quit and restart JAWS and your Focus Blue is now communicating with JAWS over Bluetooth. If you are using JAWS 13 or later, JAWS automatically detects the correct Bluetooth serial port.

Once JAWS is configured to communicate with the Focus Blue over Bluetooth, you can switch back and forth between USB and Bluetooth and JAWS will automatically detect the connection without the need to change any settings. For example, if you connect the USB cable and restart JAWS, the display will work with JAWS over USB. If you disconnect the USB cable, then power on the Focus Blue and restart JAWS, the display will work with JAWS over Bluetooth.

Da proverite status baterije dok displej (Brajev red) radi, pritisnite power dugme da prikažete procenat iskorišćene baterije. The letters ?BT? are also displayed in cells 78 and 79 to indicate the Bluetooth connection is active. Pritisnite cursor router ili bilo koju drugu kontrolu da se vratite na normalan rad.

Nazad na: Sadržaj 2 : Dodavanje podrške za JAWS BrailleIn (Brajev kratkopis):

2,2. BrailleIn (Brajev kratkopis)

Svojstvo BrailleIn (Brajev kratkopis) omogućava vam da koristite Perkins-ovu (Brajevu) tastaturu za kontrolu vašeg računara korišćenjem Windows komandi i komandi specifičnih za određenu aplikaciju. In addition, you can also enter both contracted and uncontracted braille input from your braille display?s keyboard. The advantage is that you no longer have to switch between your computer?s keyboard and your display?s keyboard, or enter a special typing mode in order to use contracted braille to run your computer or programs. For a list of keystrokes, refer to the Focus Keyboard Commands Overview section of this manual.

Pisanje Brajevim kratkopisom

With BrailleIn, as you type in contracted braille using the Perkins-style keyboard, your input is immediately translated back as normal text in the current e-mail, document, or form. If an application or specific edit box does not support contracted braille, JAWS announces ?Computer Braille? when tutor messages are enabled.

Unos Brajevim kratkopisom je isključen po pravilu. Da ga uključite, uradite sledeće:

1. Pritisnite INSERT+F2, i izaberite centar za podešavanje (Settings Center).
2. U polje za uređivanje Search, ukucajte "prevođenje Brajevog kratkopisa" bez navodnika.
3. Pritisnite STRELICA DOLE da pređete na Contracted Braille (Brajev kratkopis) u filtriranim rezultatima u pregledu u obliku drveta (stabla - Tree Views).
4. Onda, pritisnite RAZMAKNICA da kružite između različitih podešavanja u kombinovanoj listi (Combo Box-u) Contracted Braille Translation (Prevod Brajevog kratkopisa).
   Dostupna podešavanja su: isključeno, samo izlaz, i ulaz i izlaz. When set to Off, you cannot read or type in contracted braille using your braille display. When set to Output Only, you can read contracted braille on your braille display, but you can only type in computer braille using the Perkins-style keyboard on your braille display. When set to Input and Output, you can both read and type in contracted braille using your braille display. Podrazumevano podešavanje je Off (Isključen).

Napomena: Contracted Braille Translation can also be turned on or off using the Translation Options (INSERT+V) in those applications where it is available.

Nazad na: Sadržaj 2 : Dodavanje podrške za JAWS BrailleIn (Brajev kratkopis):

2,3. Režim učenja Brajevog pisma

Available in JAWS 9.0.2169 or later, Braille Study Mode is a training tool for teaching and learning braille. When Braille Study Mode is on, JAWS will announce the current braille character in a display cell when you press the Cursor router button immediately above that cell. When you press the particular Cursor router button in conjunction with the left or right selector button, JAWS will announce and spell the braille word.

Da omogućite režim učenja Brajevog pisma. uradite sledeće:

1. Možete povezati Focus Brajev red - displej sa vašim računarom korišćenjem USB porta ili Bluetooth veze.
2. Uradite nešto od sledećeg:
   
   • Pritisnite CTRL+INSERT+B da otvorite okvir za dijalog Adjust Braille Options (podešavanje opcija Brajevog pisma (Adjust Braille Options)) (JAWS 12 ili starije verzije), ili
   • Pritisnite INSERT+V da otvorite Brza podešavanja (Quick Settings) (JAWS 13 ili noviji) okvir za dijalog Adjust JAWS Options (Podesi opcije JAWS-a) (JAWS 12 ili stariji).
3. Počnite sa kucanjem reči "study (učenje)" sve dok se ne pojavi Study Mode (režim učenja), a zatim pritisnite RAZMAKNICA da uključite režim učenja. ako koristite Brza podešavanja (Quick Settings) u JAWS-u 13, prvo pritisnite TAB da se pomerite na spisak rezultata pretrage, a zatim pritisnite RAZMAKNICA. Režim Učenja Brajevog pisma ostaje uključen ili isključen sve dok se ne isključi ili dok se JAWS ne pokrene ponovo (restart-uje).

In addition, the following commands are available even when Braille Study Mode is disabled:

• Press MODE+CURSOR ROUTER to make JAWS announce the braille character in the display cell, or
• Press CURSOR ROUTER+SELECTOR to make JAWS announce and spell the braille word.

This is useful when you need a quick reminder, but you do not want to go through the process of turning on Braille Study Mode as previously described.

Napomena: JAWS se vraća na uobičajen način rada nakon saopštavanja Brajevog znaka ili reči.

Nazad na: Sadržaj 2 : Dodavanje podrške za JAWS BrailleIn (Brajev kratkopis):